Odma w TDCi - teoria, czyszczenie, naprawa, modyfikacja
 

Cz. 1.

Odma – mit, czy prawdziwe przekleństwo w TDCI

W celu przeprowadzenia wprowadzenia teoretycznego zacytuję tutaj świetny artykuł na ten temat. Poddałem go skróceniu aby a przedstawić esencję i nie przynudzać za bardzo :wink:

Oryginał do zapoznania znajduje się na: [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]

Tyle teorii
Ford Mondeo w wersji TDDI/TDCI, żadnego z wspomnianych problemów niema. Nie zdarza się zatykanie odpowietrzenia, nie wypycha bagnetu a o wyciekach z uszczelek nikt nigdy nie słyszał.
Czy odma to zło ? Nie. Sama odma nie powoduje żadnych kłopotów w eksploatacji. Aby problem dostrzec trzeba spojrzeć na silnik trochę szerzej, wtedy zidentyfikujemy duet, który jest przekleństwem silników [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...].


Bohater 1: ODMA
Główny problem z jakim się spotykamy w tym układzie, to nadmierne przedostawanie się oleju z układu odmy do kanału dolotowego. Czy to wielki problem? Raczej nie. Olej niesiony przez powietrze dostaje się do silnika i tam zostaje spalony. Po drodze wędruje przez cały układ smarując od środka wszystkie rury i intercooler. Częstym obrazkiem jaki zastaniemy patrząc pod auto, są wilgotne od oleju miejsca na łączeniach rur. Plus tego jest taki, że łatwo jest zlokalizować i usunąć nawet drobną nieszczelność układu
Tu musimy przejść do drugiego winowajcy całego nieszczęścia – układu recyrkulacji spalin tzw. EGR.

Bohater 2: EGR
Ze względu na fakt, że silniki forda jeżdżą na granicy dymienia (tzn. dostają tylko tyle powietrza ile trzeba, bez zbędnego nadmiaru i do tego z góry przewidzianą dawkę paliwa) często bucha z wydechu czarny obłok. Zwłaszcza przy ruszaniu lub przyśpieszaniu, gdy przez zwłokę układu doładowania, ciśnienie nie jest w stanie nadążyć za dynamicznie zmieniającymi się żądaniami komputera. Dodatkowym elementem wpływającym na kopcenie jest przepływomierz, który nie bierze udziału w dawkowaniu paliwa a służy wyłącznie do regulacji nastawów zaworu EGR. W szczytowym momencie układ EGR potrafi wpuścić nawet 60% spalin do cylindra wtedy każ ubytek powietrza powoduje, że nadmiar paliwa zamienia się w sadzę. Nawet jazda w cyklu miejskim powoduje małe obłoki sadzy, zazwyczaj nawet niewidoczne, których część wraca z powrotem do cylindra.
Ale czy to jest złe? Nie! Zassana sadza spala się w kolejnym cyklu pracy poprawiając ekologię.

Krytycznym punktem naszej analizy jest połączenie tych układów i ich część wspólna. Mowa o zaworze EGR oraz kolektorze dolotowym.
Ładunek spalin wraz z sadzą jest zasysany z wydechu i kierowany ponownie do kanału dolotowego gdzie w obrębie zaworu EGR miesza się z czystym powietrzem które niesie pary oleju. Mikro cząsteczki sadzy wiążą się z mikro cząsteczkami oleju tworząc lepką maź. Lepkie cząsteczki osiadają już w samym zaworze EGR, a dalsza porcja zmierza kolektorem dolotowym do kolejnych cylindrów osiadając po drodze na ściankach. Najwięcej osadu gromadzi się w okolicy zaworu EGR, następnie na początku kolektora dolotowego, okolicach pierwszego cylindra a na końcu już najmniej, gdzie mieszanka jest przeznaczona już tylko dla czwartego cylindra.

Jak z tym walczyć :?:
Czyścić systematycznie zawór EGR i kolektor? Tak, ale to jest tylko leczenie skutków. Więc jak przeciwdziałać?
Możliwe są dwie drogi. Jedna to wyeliminować dymienie silnika do zupełnego zera. Takie rozwiązanie było by idealne ze względów ekonomicznych i ekologicznych, ale tego nie da się zrobić (żeby mi ktoś nie zarzucił, że do tego jest DPF – on jest właśnie od wyłapywania sadzy a dymienia silnika nie likwiduje). Pozostaje nam ograniczyć niesienie oleju z kanału odmy. To możemy zrobić!

Odp: Odma – mit, czy przekleństwo w TDCI {opis}
 

Cz. 2.

Zobaczmy jak to wygląda w praktyce

http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_01.jpg
Fot. 1. Przedmiot naszych dociekań – układ odmy.

Układ jest banalnie prosty. Skrzynia korbowa jest połączona kanałami z komorą zaworową w której zamontowany jest separator par oleju. Następnie, odolejone opary są zasysane do kanału dolotowego silnika. Dostając się na turbinę polepszają odprowadzanie ciepła bo kropelki rozbijają się o łopatki ale ten efekt jest uboczny i pomijalny.


http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_02.jpg
Fot. 2. Główna część układu odmy.

Główny mechanizm znajduje się pod pokrywą. Jest bardzo ciasno spasowana.


http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_03.jpg
Rys. 3. Znajdujemy takie miejsce gdzie da się wsunąć płaski śrubokręt.

Z użyciem płaskiego i dość cienkiego śrubokręta znajdujemy miejsce do podważenia.

http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_04.jpg
Rys. 4. Wpychamy go pod pokrywę.

Kilka ruchów…..


http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_05.jpg
Rys. 5. Podważamy lub obracamy śrubokręt – dekielek odskakuje.

Odp: Odma – mit, czy przekleństwo w TDCI {opis}
 

Cz. 3.

http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_06.jpg
Rys. 6. Widok na membranę odmy.

…. i dekielek odskakuje.
Odkrywa nam membranę która stanowi element wykonawczy regulatora ciśnienia w kadłubie silnika.


http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_07.jpg
Rys. 7. Widok do wnętrza „separatora”.

Sprężyna jest elementem którego naprężenie określa ciśnienie jakie może wystąpić w silniku.



http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_08.jpg
Rys. 8. Bliższy widok do wnętrza „separatora”.
Widać jak przebiega kanał odprowadzający pary z kadłuba i łączy się z dolotem do turbosprężarki.

http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_09.jpg
Rys. 9. Elementy składowe układu.

Całość jest banalna w konstrukcji i działaniu. Konstruktorzy przeliczyli się jednak. Niektóre silniki wybitnie siorbią olej. Nie wpływa to na osiągi silnika bo te potrafią mieć ponad fabryczne, ale eksploatacja takiego egzemplarza wymaga regularnych przeglądów.


http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_10.jpg
Rys. 10. Główny element – membrana.

Membrana jest wykonana z gumy a raczej tworzywa podobnego do niej właściwościami. Jest cienka, elastyczna i dość delikatna.

Odp: Odma – mit, czy przekleństwo w TDCI {opis}
 

Cz. 4.

Przystępujemy do działania

Z siatki metalowej o bardzo drobnych oczkach wycinamy min. 2 kółka według poniższego rysunku.

http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_11.jpg
Rys. 11. Rozmiar siatki do wycięcia – wymiary w mm.

http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_12.jpg
Rys. 12. Gotowa siatka.


http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/odma_tdci_13.jpg
Rys. 13. Siatki po zamontowaniu.

Zamontowanie siatek jest banalnie proste – trzeba je wcisnąć niezbyt ciasno. Jedynie zwrócić uwagę, aby sploty siatek były ułożone względem siebie o 45st. W przeciwnym przypadku nie spełnią swojego zadnia.

Odp: Odma – mit, czy przekleństwo w TDCI {opis}
 

Cz. 5.

Jakich efektów można się spodziewać ?

Tak wyglądał dolot turbiny w aucie które było pazerne na olej.

http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_od...bo_1_przed.jpg
Rys. 14. Widok dolotu turbo przed pierwszą modyfikacją układu odmy.

Po zamontowaniu dodatkowej separacji z siatki i przejechaniu 400km dolot wygląda zdecydowanie lepiej.


http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/turbo_2_po.jpg
Rys. 15. Widok turbo po pierwszej modyfikacji układu odmy.

I dla bliższego zobrazowania
http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_od...e_przed&po.jpg
Rys. 16. Porównanie stanu zaolejenia przed i po modyfikacji.


A jak działa mechanizm odmy?
Membrana jest unoszona do góry przez sprężynę. Membrana znajduje się w położeniu wyjściowym. Podczas pracy, z zewnątrz, od góry na membranę napiera ciśnienie atmosferyczne. Jeżeli w silniku gazy wytwarzają pewne nadciśnienie, to wraz ze sprężyną wypychają membranę do góry i kanał odprowadzający jest otwarty. Jeżeli silnik wchodzi na obroty, turbina zaczyna potężnie zasysać powietrze i również poprzez kanał łączący wysysa wszystkie opary z silnika i ciśnienie w dolocie i kadłubie zaczyna spadać. Membrana naciskana przez ciśnienie atmosferyczne zaczyna opadać i zbliżać się do otworu kanału. Przekroczenie pewnej wartości podciśnienia w kadłubie powoduje, że nacisk ciśnienia atmosferycznego na membranę powoduje ugięcie sprężyny i membrana zamyka światło kanału odprowadzającego opary do kanału dolotowego – membrana zostaje przyssana. Taki stan trwa przez chwilę, aż gazy w kadłubie zwiększą swoje ciśnienie i uniosą membranę do góry pozwalając na wydostanie się gazów przez kanał.
Układ jest bezobsługowy i bezawaryjny.

Z czego wynika problem z odmą?
Konstruktorzy trochę przecenili siłę ciążenia, bo tryskający pod pokrywą zaworów olej dodatkowo uzupełniony o wibracje silnika powoduje obfite wyrzucanie kropel w górę. Krople te dolatują do membrany z której silnik zasysa je do turbiny i dalej przez intercooler i EGR do kolektora. Rozwiązanie jest proste. Trzeba ograniczyć ilość oleju dostającego się od spodu na membranę. Ja na początek zastosowałem dwie warstwy siatki nierdzewnej i efekt był już widoczny. Można śmiało uznać go za zadowalający.

Odp: Odma – mit, czy przekleństwo w TDCI {opis}
 

Cz. 6.

Dodatkowe materiały możliwe do zastosowania w separatorze.
1. Gąbka - twarda część, niskospieniona
http://www.bispid.pl/_fora/mondeo_odma/gabka.jpg

2. Siatka - forma wełny stalowej (tu filtr do Opla)
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
CDN.

Miejsce na koniec :?: :027:

Niżej już można pisać od siebie g:)

Ciekawostka:
Byłem przekonany, że TDCI z takim filtrem odmy to porażka, że niepotrzebnie pobiera ojej i powoduje niespotykane nigdzie indziej problemy. Ale przeszukując zasoby internetu znalazłem taki opis (dla silnika benzynowego)
To po 20.000 km (taki przebieg na oleju przewiduje Ford dla TDCI) i przy takich dolewkach, olej był by od 2 do 4 razy wymieniony :shock: A kto w TDCI dolewa olej :027: